Tai biến mạch máu não là gì? Các công bố khoa học về Tai biến mạch máu não

Tai biến mạch máu não (TBMN) là tình trạng xảy ra khi một mạch máu trong não bị tắc nghẽn hoặc vỡ, gây ra sự gián đoạn hoặc mất chức năng của vùng não tương ứng. Mạch máu bị tắc hoặc vỡ có thể do các cục máu đông hình thành bên trong mạch máu (như trong trường hợp đột quỵ mạch máu não) hoặc do một cục máu đông hình thành bên ngoài các mạch máu (như trong trường hợp huyết khối trong mạch máu không phải của não). TBMN có thể gây ra các triệu chứng như đau đầu, mất cảm giác và chức năng cơ, khó nói, mất thị lực, khó thức tỉnh và những triệu chứng khác tùy thuộc vào vị trí và phạm vi tổn thương của não. Nếu không được điều trị kịp thời, TBMN có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như tàn tật vĩnh viễn hoặc tử vong.
Tai biến mạch máu não có thể xảy ra và được phân loại thành hai loại chính: tai biến mạch máu não cục bộ (ischemic stroke) và tai biến mạch máu não nội màng (hemorrhagic stroke).

1. Tai biến mạch máu não cục bộ (ischemic stroke): Đây là loại phổ biến nhất, chiếm khoảng 85% trường hợp TBMN. Nó xảy ra khi mạch máu não bị tắc nghẽn, gây ngừng cung cấp máu và oxy cho một phần của não. Nguyên nhân phổ biến nhất của tai biến mạch máu não cục bộ là hình thành xơ vữa mạch máu (atherosclerosis), một quá trình trong đó mạch máu bị tắc nghẽn do cặn bã mà gắn kết trên thành mạch.

2. Tai biến mạch máu não nội màng (hemorrhagic stroke): Loại này xảy ra khi một mạch máu trong não vỡ và gây ra sự chảy máu. Nguyên nhân thường gặp là vỡ một mạch máu bất thường trong não hoặc vỡ một khối u máu (máu gây ra bởi tăng áp lực máu). Dòng máu chảy vào não khiến cho mô não bị tổn thương và dẫn đến ngừng hoạt động.

Cả hai loại tai biến mạch máu não đều dẫn đến sự gián đoạn hoặc mất chức năng của các vùng não bị tổn thương. Triệu chứng của TBMN có thể bao gồm đau đầu, mất cảm giác hoặc chức năng cơ ở một bên cơ thể, khó nói hoặc hiểu ngôn ngữ, mất thị lực hoặc gặp khó khăn trong việc thức tỉnh. Những triệu chứng cụ thể sẽ phụ thuộc vào vị trí và phạm vi tổn thương của não.

Để chẩn đoán và điều trị TBMN, các bác sĩ thường sẽ sử dụng các phương pháp hình ảnh như cắt lớp vi tính (CT scan) hoặc cộng hưởng từ hạt nhân (MRI) để xác định phạm vi tổn thương và loại tai biến mạch máu não. Điều trị TBMN có thể bao gồm dùng thuốc để hòa tan cục máu đông (trong trường hợp ischemic stroke) hoặc phẫu thuật để loại bỏ cục máu đông hoặc sửa chữa mạch máu bị vỡ (trong trường hợp hemorrhagic stroke).

Tuy TBMN gây ra hậu quả nghiêm trọng nhưng nếu được phát hiện và điều trị sớm, khả năng phục hồi chức năng não và đảm bảo tỉ lệ sống sót tốt là khả thi.